Güneş enerjisinin pratik, ekonomik ve işlevsel olarak kullanıldığı alanlardan bir tanesi de güneş enerjili solar pompa ile sulama sistemleridir. Özellikle de elektrik şebekesine uzak bölgelerde sulama ya da içme suyu çıkarma amaçlı pompa çalıştırılmasına ihtiyaç duyulduğu noktalarda, bu sistemle uyumlu çalışabilecek komple çözümler önem kazanmaktadır.
Güneş Enerjili Sulama Sistemlerinin Avantajları:
• Şebekeden bağımsız çalışır.
• Bakım-işletme maliyeti sıfıra yakındır.
• Elektriksel kayıplar asgari seviyededir.
• Uzun kablolama ve sahada jeneratör kullanımına gerek kalmaz.
• Uzun ömürlüdür.
• Montajı kolay, basit ve pratiktir.
• Modüler ve ölçeklenebilir yapıdadır.
• Mobil uygulama yapmak mümkündür ve imece usulü kullanılabilir.
• Çevre dostudur.
Güneş Enerjili Sulama Sistemi Güç Hesabı:
Sulama sistemi için gereken gücü güneş enerjisinden karşılamak amacıyla ilk olarak sistem için gerekli hidrolik enerji, yükseklik ve gereken su miktarına bağlı olarak hesaplanır. Son olarak hesaplanan hidrolik enerji, aydınlanma süresi ve panel verimliliği hesaba dahil edilerek gerekli panel gücünü hesaplanır.
• E = ƿ × g × V × h
• E : Hidrolik Enerji [Watt×s/gün]• ƿ : Suyun 20°C’de özkütlesi (1001 [Kg/m³])
• g : 9.8 [m/s²]• V : Günlük gerekli su miktarı [m³/gün]• h : Basma yüksekliği [m]• E = 1001 × 9.8 × V × h [Watt × s/gün] = 0.002726 × V × h [kWh/gün]• P[kW] = (0.002726 × V [m³] × h[m]) / ( %30 × I [kWh / m²])
• P : Gerekli panel gücü [kW]• I : Günlük ortalama aydınlanma [kWh/m²]
Solar Pompa Çeşitleri
Dalgıç ve yüzey pompaları olmak üzere güneş enerjisi ile çalışabilen başlıca iki çeşit pompa türü bulunmaktadır. Seçilecek pompa modeli ile kullanılacak güneş paneli gücü ve sayısı, derinliğe, debiye ve kapasiteye bağlı olarak farklılık gösterebilmektedir.
Solar Yüzey Pompaları
Havuz ya da gölcükler gibi yüzeysel kaynaklardaki suyu transfer eden ve su yüzeyine yerleştirilen, su kaynağının yüzeye yakın olduğu yerlerde en ekonomik doğru akım su pompaları yüzey pompalarıdır. Geleneksel alternatif akım pompaları ile karşılaştırıldığında, pompalama için enerji tüketimini yarısı kadar azaltabilir.
Solar Dalgıç Pompaları
Dalgıç pompa tamamen su ve hava geçirmez kapalı tipte bir gövdeye sahiptir. Bütün gövdesiyle sıvının içine batırılmış halde çalışır. Temel avantajı, yüzeyle pompa arasında yüksek kot farkı var ise oluşan pompalama kavitasyonlarını engeller. Dalgıç pompayı suyu yüzeye iter, jet motorun tam tersi şeklinde çalışır ve jet pompalardan daha verimlidir.
Üç fazlı geleneksel dalgıç pompaları veya yüzey pompaları, normal şartlar altında şebeke elektriği veya jeneratör aracığılıyla beslenirler. Ancak günümüz teknolojisi sayesinde elektrik şebekesinin bulunmadığı yerlerde pompaların beslemesi, direkt olarak güneş panellerinden sağlanabilmektedir.
Güneş enerjisinin ekonomik ve işlevsel olarak kullanıldığı alanlardan bir tanesi de güneş enerjili solar pompa ile sulama sistemleridir. Özellikle de elektrik şebekesine uzak bölgelerde sulama ya da içme suyu çıkarma amaçlı pompa çalıştırılmasına ihtiyaç duyulduğu noktalarda, bu sistem önem kazanmaktadır.
Sistem; güneş panelleri, MPPT (Maximum Power Point Tracker) güç şartlandırıcı – motor sürücü, güneş panelleri montaj konstrüksiyonları ve gerektiği hallerde de su deposundan oluşmaktadır.
MPPT teknolojisi sayesinde güneş panellerinden alınan en yüksek anlık güç, motor sürücüsüne iletilir. Sürücü de aldığı bu güce göre pompa milinin devir sayısını veya döndürme momentini değiştirerek öğlen saatlerinde yüksek debide su kullanımına, sabah ve akşam saatlerinde ise düşük debide su kullanımına imkan sağlar.
Anlık olarak su hemen kullanılabildiği gibi, depolama yapılıp akşam veya gece sulaması için de kullanılabilir. Sistem harici akü / batarya gerektirmez, elektrik yerine suyu depolar.
Güneş Enerjili Sulama Sistemlerinin Avantajları
► Şebekeden bağımsız çalışır.
► Bakım ve işletme maliyeti azdır.
► Elektriksel kayıplar minimum seviyededir.
► Güneş enerjisini yüksek verimle elektriğe çevirir.
► Sistem ile ilgili abonelik başvuru gibi işlemlere gerek yoktur.
► Yaz-kış çalışan sistemler için şebeke destekli hibrid yapıda çalışabilir.
► Uzun kablolama veya jeneratör kullanımına gerek kalmaz.
► Uzun ömürlüdür.
► Montajı kolay ve pratiktir.
► Modüler yapıdadır.
► Çevre dostudur.
Güneş Enerjili Sulama Sistemi ve Solar Pompa İnvertörü
Türkiye’de ilk kez üretilen Tescom SDD serisi solar sulama invertörü ise MPPT ve yumuşak yol verici gibi özelliklere sahiptir. Bu cihaz sayesinde kırsal alanlardaki enerji problemi ortadan kalkmaktadır.
Solar pompa invertörü de sistem çalışmasını kontrol etmekte ve panellerden gelen DC gerilimi AC gerilime çevirerek sistemin maksimum güç noktasında (MPPT) çalışmasını sağlamaktadır.
Mevcut sulama pompanızı değiştirmeden kurulacak bu sistemde özel üretim Solar Direct Drive cihazı ile güneş panellerinden elde edilen enerji mevcut pompanıza aktarılarak, güneş enerjisi ile çalışan yenilikçi bir sistem elde etme imkanı sağlanmaktadır.
Sistemde kullanılacak ekipmanlar ve bu sistemin maliyeti gibi bilgiler, teknik projelendirme ile ortaya çıkmaktadır. Bunun için de gerekli olan bilgiler şunlardır:
► Kuyu derinliği ( metre – sadece dalgıç pompalar için )
► Talep edilen günlük su miktarı ( ton )
► Sulama sezonu ( başlangıç ve bitiş ayları )
► Kurulum yeri ( Köy, kasaba veya şehir adı )
Tarımda güneş enerjisi yardımı ile sulama, dünya genelinde yaygın kullanım oranına sahip olmasına rağmen ülkemizde yeni yeni kullanım alanı bulmaktadır. Mevcut sulama sistemleri için harcanan yakıt, yükselen yakıt fiyatları ile üretim maliyetlerini arttırmakta ve kazancı düşürmektedir.
Yakıttan bağımsız olarak çalışan güneş enerjili pompa sistemleri, kurulum maliyeti dışında hiç bir ek maliyet gerektirmeksizin, verimli bir sulama sistemi kurma ve kullanma olanağını vermektedir.
Tescom Güneş Enerjisi Çözümleri
Solar sulama invertörü ve Hibrid UPS , Tescom’un güneş enerjisi çözüm sistemleri arasında öne çıkan ürünlerinden bazılarıdır. Bunun yanı sıra diğer Tescom solar ürünleri ise şunlardır:
► Güneş Paneli
► Solar Sulama İnvertörü
► Hibrid UPS
► On-Grid İnvertör
► Off-Grid İnvertör
► Solar Şarj Kontrol Cihazı
► Solar Aküler
► Solar Enerji Bağlantı Ekipmanları
► Off-Grid Enerji Setleri
